ABC- methodiek
Ongeveer twintig jaar geleden kreeg ik de aantekening Spoedeisende Hulp Verpleegkunde. Vanaf een algemene verpleegafdeling ging ik werken op de Spoedeisende Hulp afdeling.
Mijn verwachtingen en aannames waren niet uit de lucht gegrepen. Althans, dat dacht ik. Ik verwachtte dat op een Acute Afdeling de werkprocessen zodanig waren ingericht dat er voor alles een procedure, protocol of een werkinstructie met bijbehorende checklijst aanwezig zou zijn. Het tegenovergestelde was echter het geval.
Zoekend naar structuur wat een antwoord zou zijn op mijn verwachtingen kwam ik het volgende tegen. Het was tijdens één van de eerste congressen van de Nederlandse Vereniging voor Spoedeisende Hulp Verpleegkundigen. (NVSHV). Eén van de sprekers was een chirurg die vertelde over de Advanced Trauma Life Support (ATLS). Deze training had hij in Amerika gedaan.
De ATLS is een ABCD – systeem. Verderop zal ik daar wat meer van melden. Dit is een systeem waarbij de traumapatiënt volgens één manier benaderd, onderzocht en behandeld wordt, waarbij niets kan worden overgeslagen. Het klinkt logisch en simpel, maar datgene waar een slachtoffer het eerst aan zou kunnen overlijden wordt het eerst behandeld. Daarnaast is nog een andere gouden standaard, “do no furter harm” (Voorkom verdere beschadigingen)!
Het ABCD staat als acroniem voor de vertaling vanuit het engels: luchtweg en nek, ademhaling en bloedcirculatie. (Airway and Cervical Spine, Breathing and Circulation). Samen met de D van Disability, van “overige afwijkingen”, waarmee alleen gekeken wordt naar de neurologische status van de patiënt. Deze wordt kort en snel geëvalueerd. Dit is het eerste gedeelte van de 2-delige benadering van de traumapatiënt. Zodra de situatie van de patiënt wijzigt, wordt er weer bij de A begonnen.
Het ontstaan van de ABCD- methode kwam uit frustratie en pijn. Het verhaal gaat dat een orthopedisch chirurg een noodlanding moest maken met zijn privévliegtuig. Hierbij verloor hij zijn vrouw. Hijzelf en zijn kinderen waren gewond. Ze lieten het wrak achter en gingen op zoek naar een ziekenhuis. Zo goed en zo kwaad als dit ging kwamen ze uiteindelijk bij een ziekenhuis terecht. Ze wilden de deur open doen maar…..het ziekenhuis zat op slot!
Deze man trok de conclusie: “Er is iets drastisch mis met de gezondheidszorg”. Hij verzamelde gelijkdenkende en gemotiveerde mensen om zich heen. Zo hebben zij de bakermat gelegd voor het ABCD- systeem.
Tijdens mijn opleiding kwam ik in contact met een groep mensen die de ATLS naar Nederland ging halen. Toen ik de opleiding volgde, werden wij niet ABCD geschoold. De tegenwoordige opleiding is zo goed als ingericht volgens deze methodiek.
Als vrijwilliger mocht ik meedoen met de introductie in Nederland van deze cursus. Chirurgen met jarenlange ervaring heb ik met parelend voorhoofd en zweet in de handschoenen de cursus zien volgen om hun certificaat te behalen. In 1995 was de ATLS in Nederland een feit. Deze artsencursus heeft een verpleegkundige variant, de TNCC. Dit staat voor Trauma Nurse Core Course. De certificaten zijn internationaal en iedere 4 jaar is er een herhaling met zowel een schriftelijk – als een praktijkexamen. (verplicht)
Deze manier van werken heeft veel duidelijkheid en eenheid gebracht. En niet in de laatste plaats, de patiënt is er alleen maar beter van geworden. Er zijn EHBO cursussen die volgens deze manier te werk gaan. Verder gebruikt het leger, de ambulance-medewerkers, de brandwondencentra, de outdoorrecreatie, de kindergeneeskunde en de cardiologie deze methode ook.
De volgende keer wordt maagspoelen bij intoxicaties onder de loep genomen.
Dinand Reiling www.uitzendbureaudinand.nl / contact
3 reacties op “ABC- methodiek”
Geef een reactie
Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.
Leuk geschreven en erg herkenbaar. Mijn opleiding tot SEH-vpk kende ook geen ABCD methode. Tegenwoordig doen en denken we niet anders bij het zien van patiënten. Elke 4 jaar een herhalingsexamen. Wordt bijna gewoon om erheen te gaan. Wat voelt dit anders dan de eerste TNCC cursus. Dat was best wel vreemd en er hing een bepaalde spanning omheen. (het kwam tenslotte van de andere kant van de oceaan). Er zijn inmiddels ook regionale cursussen die op ABCD methode geschoeid zijn.
Om te beginnen mijn complimenten over je blog; altijd leuk en interessant om te lezen. Gelukkig heeft de TNCC tegenwoordig niet meer het alleenrecht. Groot commentaar is dat de TNCC teveel op Amerikaanse maatstaven is geent. Nu is er bijvoorbeeld het Expert college van Asaf die véél beter aansluit in de Nederlandse praktijk en nog belangrijker.. aansluit bij de ATLS van de artsen… Nu kun je samenwerken ipv 2 ietwat verschillende benaderingen..
Een volgende stap is dat er in Nederland een collectief keurmerk komt, dat dient als garantie voor éénheid en niveau van de ABC- cursussen. Ik weet niet of de diverse ziekenhuizen de alternatieve ABC- cursussen erkennen en inzicht hebben in de kwaliteit van deze cursussen.