Pijn
Van ziekte en ellende word je niet vrolijk. Heden, en in de loop der jaren hebben mensen diverse rituelen toegepast om de pijn te verzachten. Dit is wat anders dan de pijn te veraangenamen. Pijn is alleen aangenaam bij enkele perverse lieden.
Er zijn diverse rituelen die bij het hebben van pijn kunnen worden uitgevoerd. Bijvoorbeeld lekker naar bed gaan, een aspirientje -waar vaak paracetamol mee wordt bedoeld-, koelen met water of een zakje bevroren doperwten op de pijnlijke plaats. Het hogere doel van dit alles is om een overbrugging te creëren richting een algeheel meer welbevinden. Bloed moet, jeuk is leuk en pijn is fijn?
De overheid heeft SEH-afdelingen opgedragen om pijn van patiënten te scoren. Zowel bij binnenkomst als bij vertrek. Pijn is een beleving, symptomatisch en subjectief waar je goed last van kunt hebben. SEH-afdelingen selecteren de patiënten volgens bepaalde schema’s. Op deze wijze wordt een deel van de urgentie vastgesteld. Dit heet triage. Hierbij worden ernst en de urgentie bepaald op basis symptomen. Één symptoom is pijn. Hoe hoger de pijn, hoe eerder de patiënt een dokter ziet. Als iets te mooi is om waar te zijn, dan is dat vaak ook zo. Er zijn ziekenhuizen die niet triëren op basis van pijn. Door goede pijnstilling kan de urgentie lager. Dit geeft andere logistieke mogelijkheden binnen de afdeling Spoed Eisende Hulp.
Vanaf de 80-er jaren heb ik al veel mensen met pijn gezien en zeer diverse uitingen van pijn. Met de volgende pijndefinitie kan ik goed uit de voeten: “Pijn is een signaal van je lichaam dat er iets niet in orde is”. Daarbij is jeuk de lichtste vorm van pijn. De zwaarste vorm van pijn is dan wanneer het slachtoffer zijn bewustzijn verliest. De SEH-wereld kent de Visuele Analoge Score (VAS) bij pijn. Een VAS kan ook toegepast worden om een gradatie van angst of woede visueel te maken, met name inzicht geven in de verandering daarvan. De VAS-score meetliniaal is een soort thermometer. In de meeste gevallen wordt hierbij de ernst van de pijn gekoppeld aan een cijfer. Daarbij is nul geen pijn en tien de ergste pijn die een patiënt ooit in zijn leven heeft gehad. Zelf hou ik in gedachten dat herinneringen vervagen. Dus ook de vervelende. De patiënt geeft een hoge pijnscore aan terwijl hij zich non verbaal gedraagd als een patiënt met een lage VAS-score.
Er zijn patiënten die zeggen: “Ik heb een hele hoge pijngrens”. Voor mij levert dat altijd een innerlijke discussie op. Ben je met een hoge pijngrens nu een “watje” of ben je juist een “bikkel”. De pijngrens is het punt waarop iemand de pijn niet meer kan verdragen. De patiënt vindt zichzelf dan in ieder geval een “bikkel” wanneer deze een “hoge pijngrens heeft”. Dat is dan ook zo, maar om dat nou van jezelf te zeggen… Eerlijkheidshalve geef ik toe dat het in ieder geval de dames zijn die echt een “hoge pijn grens” hebben. Voor kinderen wordt een kindvriendelijke score liniaal gebruikt.
Patiënten hebben bijna altijd pijn bij hun lichamelijk klacht waarvoor ze naar de Spoed Eisende Hulp komen, zoals buikpijn of pijn tussen de schouderbladen. Soms bestaan die klachten al even maar op een gegeven moment is er een omslagmoment waarbij hulp gezocht wordt. Er wordt al snel pijnstilling aangeboden. Ook al is pijn een reden om te komen, toch wil niet iedere patiënt pijnstilling. “Ik wil dat gif niet.” Dat vindt ik frappant.
Spoed Eisende Hulp verpleegkundigen vragen de patiënten altijd uit over hun pijnbeleving met de daarbij behorende handelingen. Het is opvallend dat volwassenen vaak maar 1 tabletje paracetamol van 500 mg nemen. Om leverafwijkingen te voorkomen is er een maximum. Niet meer dan 4000 mg per 24 uur voor de volwassenen boven de 50 kg. Dit komt neer op 1000 mg om de 6 uur. Dit gedurende 3 dagen. Paracetamol werkt echt goed als deze consequent wordt ingenomen. Niet af en toe eentje. Maar ook niet op de momenten dat je pijn hebt. Dan ben je al te laat. Je moet de pijn voor zijn en de pijnstilling daarvoor al genomen hebben. Een oplaaddosis van 1500 mg is onderzocht en okay bevonden. Alleen bij een oplaad doses van 2000 mg zijn leverafwijkingen aangetoond. (Overigens vind ik het belangrijk om altijd bij beginnende pijn met een startdosis te beginnen.)(http://www.medicine.ox.ac.uk/bandolier/booth/painpag/acutrev/analgesics/ap004.html)
In de dagen van weleer mocht er aan patiënten met buikklachten geen pijnstilling worden gegeven. Het argument was dat de dokter dan niet goed het onderzoek kon doen. Tegenwoordig weten we beter. De dokter kan goed zijn onderzoek doen, als de patiënt pijnstilling heeft gehad. Een echte appendicitis en een echte breuk, worden niet gemist doordat de pijn is gestild. Door verregaande ontwikkelingen van technieken en medicijnen en door pijnteams, pijn consulentes, pijnverpleegkundigen en de anesthesist pijnbestrijder wordt er minder pijn geleden in de ziekenhuizen en daarbuiten. En dat is fijn. Want pijn is niet fijn. Humor is wel fijn. Humor in SEH-land. Daar gaat het de volgende keer over.
Dinand Reiling / www.uitzendbureaudinand.nl / contact
2 reacties op “Pijn”
Geef een reactie
Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.
Mooi geschreven verhaal waar ik mij goed in kan vinden. Het blijft vreemd dat de overheid van ons vraagt dat we dit alles moeten verantwoorden. Het middel wordt een doel. (2x pijnscore invullen). Belangrijk is om pijn te herkennen en te behandelen/evalueren. Ik kan niet wachten op het volgende stukje!!
Goed geschreven en herkenbaar . Bij kinderen is t lastig omdat ze op school leren dat een hoog cijfer goed is en dus denken met het pijnlatje laat ik maar een hoog cijfer zeggen want dat is goed. Wij hanteren dan de Flacc . prachtige methode die ook heel goed werkt voor babies. Succes ermee