ABC- Methodiek 6; vraag en antwoord, Spier-skelet trauma
Een trauma opvang kan keurig verlopen volgens de gewenste procedures en protocollen. De patiënt is buiten levensgevaar en de overige mogelijke letsels worden geïnventariseerd, gediagnosticeerd en behandeld. Voor een optimale prognose is hierbij grote zorgvuldigheid geboden. Als patiënt kan je geluk worden beperkt wanneer je niet goed geholpen bent na een ernstig trauma. Heb je het trauma overleeft, dan wil je niet dat daarna de kwaliteit van leven wordt verminderd door een handicap. Voor hulpverleners geldt altijd: “Maak het niet erger”, oftewel: “do not futher harm”!
Spier-skelet trauma
Vraag 1: Patiënten met een calcaneus (hak) fractuur door een val van hoogte zijn ook verdacht van andere bijkomende letsels. Welke letsels zouden dat kunnen zijn? Antwoord 1: Fracturen in de (thoracale) wervelkolom en/of polsfracturen beiderzijds.
Vraag 2: Wat hoort ook beoordeeld te worden bij een gewricht met verdenking van gewrichtsdislocaties? Antwoord 2: Er dient onderzoek gedaan te worden naar neurovasculaire aandoeningen en er dient uitgesloten te worden of er nog andere fracturen aanwezig zijn.
Vraag 3: Dislocatie (ontwrichting) van de knie eist onmiddellijke interventie omdat? Antwoord 3: Het te allen tijde voorkomen dient te worden dat er letsel aan de peroneus (fibula=kuitbeen) zenuw zal ontstaan en dat er letsel ontstaat aan de arterie venen poplitea.
Vraag 4: Het vroeg behandelen van open fractuur is van vitaal belang om infectie te voorkomen. Infecties op hun beurt zijn verantwoordelijk voor: Antwoord 4: Slechte genezing van het weefsel, osteomyelitis, en sepsis.
Vraag 5: De beschadiging van spierweefsel gaat gepaard met een terugval van “myoglobine”. Dit geeft een vermindering van welk organen? Antwoord 5: De nieren.
Vraag 6: Compartiment syndroom wordt veroorzaakt door interne en uitwendige oorzaken. Benoem voorbeelden van elk. Antwoord 6: Inwendig: Bloeding of oedeem veroorzaakt door gesloten fracturen of verwondingen door beknelling (crushletsel). Uitwendig: gipsen, externe tracties, vacuümspalken of luchtspalken en de pneumatic antischock trousers (de MAST broek).
Vraag 7: Benoem 5 verschijnselen of symptomen van het compartiment syndroom? Antwoord 7: A; sensorische achteruitgang, B; toenemende spierzwakte, C; stuwing van de gezwollen gebieden, D; verhoogde spiercompartiment druk, E; verdwijnen van pulsaties (laat stadium!).
Vraag 8: Welke drie elementen dienen minimaal onderzocht te worden tijdens het lichamelijk onderzoek van een spier-skelet verwonding? Antwoord 8: Uitstekende botten en/of defecte huid, bloedingen en weke delen letsel (oedeem, bloeduitstortingen, kneuzingen, ontvellingen, ver- en afscheuringen).
Vraag 9: Benoem de 5 P’s voor het neurovasculair onderzoek van de extremiteiten. Antwoord 9: Pain, Pallor, Pulses, Pareshesia, Paralysis.
Vraag 10: Noem 9 indicaties voor het spalken en immobiliseren van verwondingen aan extremiteiten. Antwoord 10: 1. Afwijkende stand, 2. Pijn, 3. Bot crepitaties, 4. Oedeemvorming, 5. Ernstig bloedende huidwonden, 6. Verminderde circulatie, 7. Weke delen letsels, bleek en daarom slecht doorbloed, 8. Parethesia en: 9. Paralysie.
Vraag 11: Benoem 6 verpleegkundige interventies bij patiënten met spier-skelet aandoeningen? Antwoord 11: 1. Spalken en immobiliseren van de aangedane extremiteit, 2. Toevoegen van ijs volgens protocol, 3. Hoogleggen van de extremiteit, 4. Toedienen van pijnstilling, 5. Voorbereiden op de definitieve immobilisatie, 6. Het aanbieden van psychosociale hulp.
Vraag 12: Beschrijf de zorg voor geamputeerde ledematen. Antwoord 12: Dek af met steriele gazen, doe het in een plastic zak. Doe deze zak in een andere plastic zak met smettend ijswater. Vries het geamputeerde deel nooit in en bewaar het nooit in de mond van een patiënt. Overigens past een heel been daar niet in.
Vraag 13: Wat dien je vooral niet te laten bij een verdenking compartimentsyndroom? Antwoord 13: Het ledemaat hoger leggen dan het niveau van het hart, dit zal de percussie verminderen.
In het volgende blog zullen vragen en antwoorden over brandwonden te vinden zijn. Je kunt vragen en antwoorden achterlaten in het commentaarveld.
Dinand Reiling www.uitzendbureaudinand.nl /contact
Geef een reactie